Một phần quan trọng trong thiết bị dẫn điện là dây dẫn. Phần lớn dây dẫn điện đều đi chìm, ngầm trong tường, do đó rất khó thay thế nếu có sự cố.Không ai muốn mới xây xong một ngôi nhà, chưa kịp hào hứng với mùi sơn mới thì đã bị sự cố trong mạng điện. Khó lòng biết được sự cố xảy ra ở chỗ nào và nếu có tìm ra thì cũng phải đập tường ,đi lại đường dây mới hoặc đi dây nổi bên ngoài thay cho dây chìm thì thật chán. Vậy làm cách nào để chọn được dây chất lượng tốt?

A. PHÂN BIỆT CÁC LOẠI DÂY ĐIỆN

1. CÁC LOẠI DÂY ĐIỆN TRÊN THỊ TRƯỜNG

Dây điện trên thị trường bao gồm 9 loại chủ yếu (được liệt kê bên dưới). Trong đó nó được ký hiệu theo tiêu chuẩn xây dựng chung mà bạn có thể tham khảo sau đây :

• (1) Dây đơn cứng (VC)

Dây đơn cứng là dây dẫn chỉ có một sợi cứng, bằng đồng bọc lớp cách điện chất dẻo PVC hoặc cao su lưu hóa, có loại bọc thêm lớp vải tẩm nhựa đường. Cấp điện áp của dây là 600V.

Ngoài ra, còn có Dây đơn cứng không chì (LF-VC), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC), phù hợp quy định RoHS (Restriction of Hazardous Substances) của châu Âu.

• (2) Dây đơn mềm (VCm)

Dây đơn mêm là loại dây dẫn ruột đồng gồm nhiều sợi nhỏ có đường kính 0,2 mm xoắn lại nên rất mềm dẻo. Cấp điện áp của dây là 250V.

Ngoài ra, còn có Dây đơn mềm không chì (LF-VCm), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC)

• (3) Dây đôi mềm dẹt (VCmd)

Dây đôi mềm dẹt gồm hai dây dẫn ruột đồng mềm, mỗi ruột dẫn gồm nhiều sợi đồng xoắn lại với nhau, 2 ruột dẫn này được bọc cách điện PVC và phần cách điện của 2 ruột dẫn dính với nhau tạo ra một dây dẹt có 2 ruột dẫn cách điện song song với nhau. Cấp điện áp của dây là 250V.

Ngoài ra, còn có Dây đôi mềm dẹt không chì (LF-VCmd), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC)

• (4) Dây đôi xoắn mềm (VCmx)

Dây đôi xoắn mềm là dây được xoắn lại từ 2 dây đơn mềm (VCm) riêng biệt. Cấp điện áp của dây là 250V.

Ngoài ra, còn có Dây đôi mềm xoắn không chì (LF-VCmx), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC).

• (5) Dây đôi mềm tròn (VCmt)

Dây đôi mềm xoắn tròn (VCmt) là dây gồm 2 dây đơn mềm (VCm) riêng biệt được xoắn lại hoặc đặt song song rồi bọc bên ngoài một lớp vỏ bảo vệ bằng PVC. Dây này cũng được gọi là cáp CVVm. Cấp điện áp của dây là 250V.

Ngoài ra, còn có Dây đôi mềm tròn không chì (LF-VCmt), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC).

• (6) Dây đôi mềm ôvan (VCmo)

Dây đôi mềm ôvan (VCmo) là dây gồm 2 dây đơn mềm (VCm) riêng biệt được xoắn lại hoặc đặt song song rồi bọc bên ngoài một lớp vỏ bảo vệ bằng PVC. Dây này cũng được gọi là cáp CVVm ôvan. Cấp điện áp của dây là 250V.

Ngoài ra, còn có Dây đôi mềm ôvan không chì (LF-VCmo), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC)

• (7) Dây đơn cứng, ruột nhôm (VA)

Dây đơn cứng, ruột nhôm (VA) là dây có ruột dẫn là 1 sợi nhôm, bọc cách điện PVC. Cấp điện áp của dây là 600V.

Ngoài ra, còn có Dây đơn cứng ruột nhôm không chì (LF-VA), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC)

• (8) Dây điện ruột đồng, cách điện PVC (CV)

Dây điện ruột đồng, cách điện PVC (CV) là dây có ruột dẫn gồm 7 (hoặc 19) sợi đồng xoắn đồng tâm, bọc một lớp cách điện PVC. Cấp điện áp của dây là 450/750V hoặc 0,6/1kV.

Ngoài ra, còn có Dây điện ruột đồng, cách điện PVC không chì (LF-CV), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC)

• (9) Cáp điện ruột đồng, cách điện PVC, vỏ bảo vệ PVC (CVV)

Cáp điện ruột đồng, cách điện PVC, vỏ bảo vệ PVC (CVV) là cáp có 1 hoặc nhiều lõi cáp, mỗi lõi cáp có ruột dẫn gồm 7 (hoặc 19) sợi đồng xoắn đồng tâm và bọc một lớp cách điện PVC. Cáp CVV có một lớp vỏ bảo vệ PVC bên ngoài. Cấp điện áp của cáp là 450/750V hoặc 0,6/1kV.

Ngoài ra, còn có Cáp điện lực ruột đồng, cách điện PVC không chì, vỏ bảo vệ PVC không chì (LF-CVV), không tác hại cho con người và môi trường bằng cách sử dụng vật liệu PVC không chì (LF-PVC) cho cách điện và vỏ bọc

2. CÁCH LỰA CHỌN DÂY ĐIỆN

Dây diện cũng cần lựa chọn kỹ. Rất nhiều cửa hàng trên thị trường để lẫn lộn các loại dây tốt xấu, nhằm làm người tiêu dùng khó phân biệt thật giả. Bạn hãy chú ý: dây điện của các hãng lớn đếu có ghi thông số điện tử trên vỏ dây. Dòng chữ đó cho biết tên hãng, tiết diện dây, số lõi. số mét... Dây nhái thường không ghi đủ các thông số kỹ thuật, nét chữ thường nhòe, dễ mất.

Khi chọn mua dây, trước hết ta phải lựa loại dây có tiết diện đúng như thiết kế yêu cầu, không dùng dây nhỏ hơn, hoặc loại khác vì chất lượng thường rất khác nhau. Độ dài của dây không cần đo bằng thước vì đã có “thước điện tử’ rất trung thực in trên vỏ dây. Bạn chỉ việc lấy con số mét cuối trừ đi con số mét đầu là ra độ dài chính xác. Điều này thì ngay cả dây nhái cũng không làm thiếu được, vì rất dễ kiểm tra. Nhưng chất lượng dây thì sao?

Bạn hãy dùng một con dao sắc cắt một đoạn vỏ bọc, để trơ ra lớp đồng bên trong. Dù là dây đơn hay dây đôi, bạn cũng phải nhìn thấy mặt đồng vàng óng, thậm chí là màu đỏ thì mới đảm bảo là đồng ngoại. Còn loại dây sử dụng đồng gia công thường có chất lượng kém hơn. Sợi đồng dù to cũng phải mềm, dễ uốn cong, bẻ đi bẻ lại không gẫy. Ruột dẫn nhiều sợi xoắn khi cắt ngang, vẫn bện chặt, không xơ xác, mới là dây quấn đạt tiêu chuẩn. Tiết diện dây thường khó nhận định bằng mắt thường, nếu không là người chuyên nghiệp. Còn bạn, nếu muốn thật chính xác, chỉ có cách dùng thước cặp kỹ thuật để kiểm tra. Nhiều nhà sản xuất tư nhân coi thường người tiêu dùng đến mức dây đề 2,5 mà thực chất chưa đầy 1,5 mm. Loại hàng đó vẫn tồn tại trôi nổi trên thị trường, chứng tỏ một bộ phận lớn người tiêu dùng vẫn bị họ “cho vào xiếc". Một tiêu chí quan trọng nữa là lớp nhựa bọc ngoài. Khi bạn dùng dao sắc cắt thử, không ìhấy nhựa bị vỡ vụn, rơi lả tả. Nếu có hiện tượng đó là nhựa tái sinh, vỏ nhựa tốt, nhìn bề mặt ngoài phải trơ nhẵn, dai sợi.

Như vậy, để đảm bảo chọn lựa đúng hàng phẩm chất tốt, nếu bạn không muốn mệt mỏi và hoang mang, chỉ nên tới đúng các đại lý lớn của các hãng sản xuất dây điện, ở đó, bạn có thể hy vọng vào ý thức giữ chữ “tín".

B. NỐI BUỘC VÀ ĐI DÂY

Các mối nối dây cũng cẩn tuân thủ kỹ thuật, để đảm bảo sự tiếp xúc và truyền dẫn tốt. Không nên cắt thẳng góc quanh sợi dây điện để tách lớp vỏ cách điện vì làm như vậy dễ tạo nên vết cắt trên sợi đồng, dây dễ bị đứt gẫy khi nối, uốn hoặc bị kéo. Nên dùng dao gọt dây với góc nghiêng 30° như gọt bút chì. Loại dây nhỏ có thể dùng kìm cắt tuốt mạnh cho bật lớp vỏ bọc, vừa nhanh vừa giữ lõi đồng không bị cắt.

Khi nối dây đơn, nên chập chéo hai đoạn dây phải nối rồi xoắn vào nhau 2, 3 vòng, kế đó quấn đẩu dây này vào thân dây kia khoảng 5, 6 vòng rất chặt và đều. Các dây đôi mềm có thể nối kiểu xoắn, tức là gọt lớp vỏ cách điện rồi xoắn các đầu dây lại cho chắc. Chú ý bẻ gập đầu mối nối để tránh các cạnh bên làm thủng lớp băng dính cách điện bọc ngoài. Chụp nhựa nối dây cũng là một dụng cụ thường được sử dụng khi nối dây ở những vị trí trong hộp cách điện, hộp đấu nối. Không được nối dây trong các vị trí chìm tường, ngay cả khi luồn dây trong ống cách điện mà phải nối tại hộp đấu nối. Không đặt các đường dây điện ngang qua đường ống nước.

Hình ảnh sưu tầm trên Net