Thiết kế của Carlo Scarpa ở Fondazione Querini Stampalia được cho là một trong những dự án thành công điển hình và được yêu thích nhất của Scarpa. Vào những năm khoảng 1960, Scarpa được lựa chọn để cải tạo và thiết kế lại tòa nhà lịch sử của Querini Stampalia Foundation, một tổ chức văn hóa có uy tín ở Venice. Tòa nhà có vị trí nằm ở quảng trường Campo Santa Maria Formosa, là một không gian tổ hợp giữa bảo tàng, thư viện và kho lưu trữ cũng như phòng trưng bày.

Cửa vào Querini Stampalia Foundation từ quảng trường Campo Santa Maria Formosa. Ảnh: Mạnh Vũ

Cách tiếp cận của Scarpa với dự án cực kỳ cẩn trọng vì sự nhạy cảm khi tòa nhà có giá trị lịch sử và văn hóa nổi bật. Scarpa đã phối hợp sử dụng các chi tiết thiết kế truyền thống của người dân bản địa Venice (Venetian), ví dụ như đá marble, sàn terrazzo hay trần gỗ, và ông cũng không quên lồng ghép hơi thở của kiến trúc hiện đại như là kính và kim loại. Nó tạo ra một sự kết hợp hài hòa giữa các không gian đầy tính thực tế nhưng cũng thỏa mãn về thẩm mỹ. 

Một không gian trưng bày với các chi tiết truyền thống của Venice như sàn gạch mosaic, các tấm panel trên tường được tạo bởi kỹ thuật làm sàn terrazzo, bo lại bằng khung kim loại. Ảnh: Mạnh Vũ

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý nhất của Scarpa ở đây đó là cách ông sử dụng nước như là một yếu tố quan trọng trong thiết kế. Tòa nhà có vị trí nằm trên một con kênh của Venice, và Scarpa đã đưa con kênh đó vào trong thiết kế bằng cách tạo ra những bậc thang nhỏ để nước từ con kênh có thể đi vào một phần của tòa nhà. Một khu vườn nước được thiết kế ở giữa các tòa nhà tạo ra một không gian thanh bình và yên tĩnh trái ngược với sự ồn ào ngoài đường phố Venice.

Những bậc thang được thiết kế nhằm kết nối giữa mặt nước của con kênh Venice với công trình. Ảnh: Mạnh Vũ

Bên trong tòa nhà, Scarpa lưu ý tới từng chi tiết nhỏ của công trình và điều đó được thể hiện rõ ở mọi ngóc ngách. Các chi tiết đều được làm cẩn thận, như được một người thợ thủ công điêu luyện hoàn thiện. Sự kết hợp giữa các yếu tố truyền thống và ngôn ngữ kiến trúc hiện đại tạo ra một sự tương phản đáng kinh ngạc giữa mới và cũ.

Không gian trưng bày chính kết nối với khu vườn nằm giữa khu nhà. Ảnh: Mạnh Vũ

Một trong những điểm nổi bật khác của công trình là cách Scarpa sử dụng ánh sáng trong nội thất. Đó là sự phối hợp giữa các nguồn ánh sáng xung quanh công trình, tự nhiên và nhân tạo để tạo ra hiệu ứng ấn tượng, làm một bật một số đặc điểm của công trình, tăng thêm vẻ đẹp và sự kịch tính trong không gian.

Khu vườn được Scarpa thiết kế như một ốc đảo thanh bình tách biệt với đường phố Venice. Ảnh: Mạnh Vũ

Nhìn chung, thiết kế của Carlo Scarpa dành cho Querini Stampalia Foundation là một mình chứng khác cho sự độc đáo trong thiết kế kiến trúc và khả năng kết hợp kiến trúc truyền thống và các nguyên tắc kiến trúc hiện đại. Công trình vẫn đang hàng ngày hấp dẫn nhiều du khách từ khắp mọi nơi trên thế giới tới thăm chiêm ngưỡng vẻ đẹp sang trọng vượt thời gian của nó. 

Theo Mạnh Vũ

Kiến Việt