Phong Thủy xưa và nay đều coi trọng việc xây dựng nhà cửa hài hòa cảnh quan môi trường. Đều xem con người là đối tượng nghiên cứu chính. Ngay cả mộ phần với yếu tốtâm linh, nhưng thực chất cũng là tác động tâm lý người đang sống.

Phong Thủy xưa còn một số yếu tố mơ hồ, chưa thống nhất giữa các tài liệu nghiên cứu. Một số chống chỉ định mang tính chủ quan, áp đặt và phi lý. Phong thủy nay được trợ giúp nhiều bởi các phương tiện hiện đại, liên kết với nhiều ngành khoa học khác (Địa lý, Sinh học, Y học...).

Vấn đề Mệnh Trạch: không có tính bất biến mà luôn thay đổi tùy theo chu kỳ sinh học và biến thiên thời gian. Do vậy không có cuộc đất ngôi nhà hoàn hảo hoặc tồi tệ, mà chỉ có những hạn chế hoặc lợi điểm nhất thời.

Yếu tố Thời gian rất quan trọng, địa ốc tốt xấu tùy theo cả chất lượng xây dựng, quá trình sử dụng và tác động bên ngoài.

Tiên Tích Đức Hậu Tầm Long: cần phải có được hành vi sống ứng xử với môi trường thiên nhiên và xã hội tốt, không tin tưởng mù quáng vào một "thế đất Vượng Phát ngàn đời" nào đó.

Những hội ngộ Đông Tây trong Phong Thủy

Chớ nên lầm tưởng chỉ phương Đông mới có thuật Phong Thủy mà ủng hộ, tuân thủ theo Phong Thủy. Phương Tây từ lâu vẫn tồn tại Phong Thủy dưới nhiều hình thức và tên gọi khác nhau, hiện nay Đông và Tây đang ngày càng xích lại gần nhau hơn trong các quan điểm chung. Khoa Bio-Architecture (kiến trúc Sinh học) của Tây Phương khá gần gũi với các quan điểm Phong Thủy phương Đông. Ví dụ như: Quy hoạch Canberra (úc) bố cục theo những hình Bát giác theo kiểu phân cung điểm hướng. Quy hoạch Brasillia phỏng sinh học như một cách chim giang rộng, có bên Long bên Hổ, có Minh Đường Hậu Chẩm.... Ngay cả trong tác phẩm "Robinson trên hoang đảo", tư tưởng về nơi cư trú tốt nhất của con người cũng thể hiện các chl tiết tuân theo thuật Phong Thủy khi chọn đất làm nhà. Kiến trúc sư Malaysia Ken Yang hiện nay là một trong những nhà kiến trúc hàng đầu thế giới trong vân đế thiết kế nhà phù hợp với môi trường khí hậu, một biểu tượng cho thế hệ kiến trúc sư tích hợp văn hóa Đông Tây khá nhuần nhuyễn.

- "Kiến trúc, trước hết phải là văn hóa", giao điểm chung trong triết lý hành nghề của người làm xây dựng trên khắp thế giới. Do đó, làm một ngôi nhà tốt không đồng nghĩa với việc xây cất mà luôn là nơi cư trú mang đầy tính triết lý của mỗi cá nhân, có nhiều quan điểm khác nhau nhưng cơ bản vẫn là Triết lý về An Cư: tạo dựng nơi cư trú tốt nhất có thể được và thỏa mãn nhu cầu văn hoá tinh thần của một nhóm xã hội.

Đặc trưng địa lý cổ truyền:

Suy lý từ các thực thể vật chất trong vũ trụ, từ đó đề ra tiêu chuẩn địa lý. Quan niệm về Ngũ hành chính là tiền đề cho việc lập hình thế, tính chất, màu sắc cho mỗi ngôi nhà. Do đó có thể nói, đa phần các quan niệm Phong Thủy đều rất duy vật, xuất phát từ thực tế và mang tính ứng dụng cao.

Đáp ứng tâm lý cầu lành tránh dữ trong một xã hội còn nhiều rủi ro thủơ xưa và phụ thuộc vào thiên nhiên. Triết gia Hy Lạp Descarte có nói: "Tồn tại là hợp lý". Chính vì hướng tới nơi cư trú an lành cho con người mà khoa Phong Thủy được công nhận và tồn tại, thậm chí rất phát triển đến tận ngày hôm nay, khác hẳn với những quan điểm mơ hồ hay mê tín khác.

Các khái niệm cơ bản trong Phong Thủy

KHÍ: Theo ngôn ngữ khoa học, khí là năng lượng tồn tại và luân chuyển trong thế giới vật chất, trong vạn vật từ tự nhiên tới con người. Có nhiều loại khí: sinh khí, tử khí, âm khí, dương khí, địa khí... Phong Thủy quan tâm đến địa khí tức năng lượng từ trường của quả đất và tìm sinh khí cho môi trường sống của con người. Địa khí luôn được kiến tạo theo tự nhiên và khí của môi trường sống (trường khí) cũng vận hành tương ứng theo các điều kiện tự nhiên ấy. Do vậy xem xét địa khí, trường khí phải gắn liền với xem xét địa hình và cảnh quan.

Điều hòa và gia tăng Vận Khí là mục tiêu căn bản của Phong Thủy. Các sắp xếp bài trí Phong Thủy tương đương với các giải pháp chẩn đoán - châm cứu của y học Đông phương. Tạo lập và cân bằng được Khí thì môi trường sống mới thông suôt và lành mạnh. Con người và kiến trúc đều có Hình, mà hễ có Hình thì đều có Khí. Và đã có Khí thì phải có Lý, Hình nào thì Khí ấy và Lý ấy, nhìn Hình để xét Khí, trông Khí để suy Lý, bản chất của khoa học Phong Thủy là xác lập những Lý tự nhiên, hợp quy luật cho môl trường sống của con người.

( CÙNG BẠN XÂY NHÀ - NXB LAO ĐỘNG )