Giải thưởng WA Awards (World Architecture Community Award) được thành lập từ năm 2006, là cuộc tranh tài về kiến trúc – nội thất có uy tín, được đánh giá cao. Giải thưởng là sự công nhận của cộng đồng kiến trúc thế giới đối với những dự án đáng chú ý, có khả năng truyền cảm hứng trong kiến trúc đương đại. Năm 2021, chu kỳ thứ 38 diễn ra với tên gọi WA Awards 10+5+X 38th Cycle đã thu về 56 dự án được vinh danh từ 27 quốc gia khác nhau. Lần này, Việt Nam tự hào có 5 công trình được gọi tên trong danh sách thắng giải gồm các công trình: 276 Office, Q Gallery, Tony Fruit Office, The HUT và The Nest Modular Housing. Trân trọng giới thiệu đến bạn đọc các công trình Việt Nam được vinh danh tại chu kỳ giải thưởng này. 

276 Office thiết kế bởi văn phòng kiến trúc A+ Architects

Ý tưởng công trình đến từ bối cảnh địa phương, từ những ống sắt tròn cũ ở tiệm thu mua sắt tái chế. Thông thường trong thiết kế và xây dựng, người ta thường sử dụng sắt hình như sắt I, sắt C, còn ống sắt tròn chỉ ứng dụng phổ biến trong cơ khí, nhưng với công trình 276 Office của A+ Architect lại ứng dụng loại vật liệu này. Việc ứng dụng chúng trong hệ kết cấu chịu lực, vậy làm thế nào để những ống sắt có tiết diện nhỏ trở nên vững chắc hơn? Cách làm thật sự đơn giản, liên kết các ống sắt thành bó tạo thành các trụ để làm hệ thống cột dầm của công trình.

Hình khối được nhấn mạnh theo phương ngang mang cảm giác có quy mô lớn không bị chia nhỏ. Hình thức khối lệch tầng kèm hệ thống lam từ gỗ thông giúp điều hòa lượng bức xạ nhiệt ở hướng Nam nhưng vẫn đảm bảo nắng và gió mát chạy xuyên suốt trong công trình. Các đường nét được đơn giản hóa ở mức tối đa để tối ưu không gian. Yếu tố tiếp theo chính là hai khối chức năng đan xen giữa những mảng xanh tạo ra không gian làm việc mang cảm giác dễ chịu, gần gũi với thiên nhiên thay vì sự ồn ào, khói bụi của khu công nghiệp.

Tiếp cận công trình là không gian đối ngoại (reception) sau đó sẽ là không gian đối nội (văn phòng) ở bên trong. Chúng được ngăn cách bằng hệ thống cây xanh, tạo sự yên tĩnh giúp làm việc tốt hơn bao giờ hết. Tầng trên của công trình cũng bao gồm các khu chức năng đối nội tương tự cùng các phòng điều hành, nghiên cứu. Như vậy, việc giải phóng không gian mở ra view nhìn xuyên suốt cả hai hướng công trình một cách thông thoáng. Thêm vào đó, kết cấu “bó sắt” có khả năng vượt nhịp lớn, lần nữa nhấn mạnh về cách tối ưu không gian sử dụng, đồng thời dễ dàng vận chuyển hơn so với việc sử dụng dầm đặc lớn. Không chỉ đóng vai trò chịu lực, “bó sắt” còn tạo cảm quan tốt về kiến trúc và tính nhận diện đặc trưng của công trình.

Q gallery thiết kế bởi văn phòng kiến trúc A+ Architects

Q Gallery Building không chỉ là tổ hợp văn phòng kết hợp căn hộ dịch vụ mà còn là điểm nhấn cảnh quan của tuyến đường ven sông Sài Gòn, góp phần cải thiện vi khí hậu cho môi trường xung quanh, giảm áp lực bê tông hóa đô thị. Dự án là một khối nhà 19 tầng gồm 15 tầng nổi và 4 tầng hầm, tầng 1 là không gian sảnh kết hợp văn phòng, tầng 2 đến tầng 5 là văn phòng, tầng 6 là không gian văn phòng chia sẻ (coworking), tầng 7 là khu vực nhà hàng, cafe và khu kỹ thuật, tầng 8-14 là khu căn hộ dịch vụ. Đặc biệt, chậu cây lớn của dự án được bố trí từ tầng 6 và không gian bể bơi được đặt tại tầng 15.

Thách thức lớn về mặt kỹ thuật là làm thế nào để modun chậu thuận tiện nhất khi thi công cũng như xử lý vấn đề cấp thoát nước cho hệ thống chậu cây. Giải pháp chính là sử dụng vật liệu bê tông công nghệ GRP (một loại vật liệu siêu nhẹ để làm chậu cây) và thiết lập hệ thống thu nước tự nhiên cho cây nước.

Ngoài ra, để đáp ứng mong muốn của chủ đầu tư về một kiến trúc mặt tiền ấn tượng nhưng hợp lý về chi phí và kỹ thuật thi công, các kiến trúc sư đã tận dụng ban công để làm mặt đứng, đồng thời modun hóa tấm bê tông đúc sẵn hình vòm để giảm chi phí và dễ dàng xử lý những vấn đề có thể xảy ra. Với kinh phí hạn hẹp, dự án còn kết hợp với việc sử dụng vật liệu địa phương, hoặc vật liệu khai thác trong bán kính gần để hoàn thiện mặt ngoài và nội thất công trình, điển hình là đá granit, gỗ tái chế, tre, nứa, v.v.

Tony Fruit Office thiết kế bởi TAA Design

Công trình có lấy ý tưởng sử dụng một khối hình đục lỗ tạo ra khoảng không gian trống ở giữa để che bóng trong khi duy trì cảnh quan mở rộng từ bên trong môi trường xây dựng đến cảnh bên ngoài urbanscape. Mặt khác, việc thiết kế lại công trình xây dựng thô sơ tạo ra những khoảng không gian cho cây xanh ngoài trời giúp tạo ra lớp bao tự nhiên che phủ các mặt tiền tiếp xúc với ánh sáng ban ngày.

Được bảo vệ bởi một lớp thực vật bao quanh tòa nhà, mọi không gian văn phòng đều thoáng đãng với không gian xanh mát. Hệ thống không gian xanh tương tự được thiết kế ở mỗi tầng giúp nâng cao hơn nữa trải nghiệm thú vị của từng không gian.

Các thanh gỗ tạo thành hình khối để che nắng hiệu quả, chống lại ánh nắng ban ngày theo đường chéo vào tòa nhà. Trong khi đó, mặt kính lùi vào trong nhận được càng nhiều ánh sáng phản chiếu, có lợi cho chi phí làm mát và chiếu sáng trong việc bảo trì tòa nhà.

Khối đục lỗ xanh là một giải pháp khả thi trong việc cải thiện điều kiện không gian làm việc cho các công trình đô thị ở các thành phố có cùng môi trường nhiệt đới như Hồ Chí Minh, Việt Nam.

The HUT thiết kế bởi 23o5 Studio

Với ý tưởng xuất phát từ không gian nhà truyền thống Việt Nam, kết hợp với sự hiện đại của thời đại, chúng tôi mang đến cho gia chủ một tư duy mới về không gian nhưng gần gũi với cuộc sống thiên nhiên – NHÀ NGHỈ.

Ngôi nhà được thiết kế dành cho những cặp vợ chồng trẻ. Sau những hoạt động bên ngoài, họ yêu cầu một không gian yên tĩnh và thanh bình. The Hut tuy nằm xa trung tâm nhưng lại nép mình trong khu vực đang phát triển. Các không gian xanh biến mất do quá trình đô thị hóa, điều này đặt ra cho chúng ta một câu hỏi là làm sao để khôi phục lại sự cân bằng.

Ngôi nhà là sự kết nối liền mạch, không có giới hạn giữa nhà và vườn, mang đến cảm giác tự do. Chúng tôi sử dụng các kệ sắt như một vách ngăn giữa phòng khách và hiên nhà nhưng không làm mất đi sự thông thoáng. Không gian bếp được ngăn cách bằng ánh sáng tự nhiên, kết hợp khu vườn nhỏ trồng một số loại rau để nấu nướng. Khu vườn nhỏ như một chiếc bẫy gió luân chuyển không khí cho ngôi nhà. Sự nối tiếp dài, phòng ngủ được bố trí cuối nhà kết hợp sân vườn, căn phòng mở cửa sổ ra không gian thiên nhiên.

Không gian được phân tách thành các lớp khác nhau với chất liệu đồng nhất bên trong và bên ngoài, làm mờ ranh giới giữa các phòng, chỉ có chủ thể và bầu không khí xung quanh tạo thành khối vững chắc. Kiến trúc có mối quan hệ vật chất đặc biệt với đời sống con người, làm vỏ bọc và nền tảng cho sự sống mở ra xung quanh nó.

The Nest Modular Housing thiết kế bởi ROOM + Design & Build

Nest Modular Housing là một trong những khu nhà ở xã hội đầu tiên tại Việt Nam thực sự dựa trên mô hình tài chính toàn diện áp dụng trực tiếp cho bối cảnh của Thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, thiết kế mô-đun và xây dựng nhà lắp ghép cũng mang lại cho dự án nhiều lợi ích tài chính đáng chú ý. Nhìn chung, dự án sẽ được xây dựng rẻ hơn, nhanh hơn và thông minh hơn đáng kể so với các loại nhà ở thông thường ở Việt Nam.

Dự án đề xuất ý tưởng rằng mọi căn hộ mô-đun đều có thể được mở rộng, cải tạo hoặc thay thế cho phù hợp với những thay đổi về nhân khẩu học. Tòa nhà được tích hợp với cảnh quan, cho phép tầm nhìn rộng mở, tối đa hóa ánh sáng ban ngày và thông gió tự nhiên; và tạo ra những không gian đầy cảm xúc. Nội thất lắp trong và rời thông minh mang đến một mức độ chức năng cao và linh hoạt về thời gian sử dụng cũng như vật chất. Thay vì một tòa nhà hoàn toàn cố định, chúng tôi cố gắng tạo ra một kiến trúc linh hoạt có thể thở, phát triển và kể một câu chuyện mở của cuộc sống.

Hầu hết các thành phần cấu trúc và nội thất của dự án được làm bằng vật liệu bền vững, có thể tái chế và tiết kiệm chi phí sản xuất tại địa phương. Hơn nữa, xây dựng tiền chế là một cách xây dựng bền vững hơn với những lợi ích môi trường đáng kể. Dự án cũng thực hiện các chiến lược thiết kế thụ động hiệu quả, thiết kế cảnh quan, kế hoạch quản lý và tái chế chất thải, thông gió tự nhiên, tiết kiệm năng lượng, cũng như hệ thống thu gom nước và trồng rau.

Theo @Tạp chí Kiến Trúc