Thạch cao là vật liệu vô cùng quen thuộc trong nội thất mà JS đã có bài giới thiệu trong mục Vật liệu của Blog tại đây. Chỉ cần thao tác gõ "thi công vách thạch cao" trên google, bạn có thể nhận được khoảng gần 10 triệu kết quả, trải dài từ việc định nghĩa, mô tả cách thi công đến bảng báo giá tham khảo của rất nhiều nhà thầu trên toàn quốc. Vậy thì mục đích mình viết bài này là gì? Dựa vào kinh nghiệm có được qua rất nhiều công trình sử dụng thạch cao, bài viết hy vọng  giúp các bạn hiểu rõ hơn những ứng dụng của thạch cao trong nội thất nhà ở (theo một cách dễ hiểu nhất) theo một cách đầy đủ nhất dành cho người sử dụng, cách xây dựng khung giá chuẩn của các nhà thầu dẫn đến lý do vì sao thạch cao có nhiều giá trên thị trường.

A. Nhà ở cần sử dụng thạch cao trong những trường hợp nào?

Thạch cao gặp nhiều nhất khi thi công văn phòng vì đặc tính riêng của nó. Nhà ở thường gặp trần thạch cao trang trí nhiều hơn là vách. Vậy thị, câu hỏi được đặt ra là : Khi nào thì chúng ta nên cân nhắc đến phương án sử dụng vách thạch cao? Một cách ngắn gọn và dễ hiểu, đó là khi :

1. Cần thi công nhanh chóng: So với xây tường, thạch cao thi công nhanh hơn rất nhiều. Chỉ cần đưa ra yêu cầu thiết kế, nhà thầu sẽ tập kết nhanh chóng nguyên vật liệu lên công trình. Một vách thạch cao dài 5met, cao 3.5met có thể hoàn tất trong vài tiếng, sau đó nhanh chóng trét và sơn nước tức thời. Xây tường thì thợ phải xếp từng viên gạch và đợi cho phần hồ vữa phải khô hẳn

2. Cần tiết kiệm chi phí: một vách tường xây có chi phí trung bình tầm 3.5 đến 4 triệu/m3. Như vậy, tường dày 100mm thì khoảng 350.000/m2 trong khi vách thạch cao thường 1 mặt chỉ tầm 200.000/m2, vách 2 mặt cỡ 260.000/m2.

3. Cần tải trọng nhẹ và dễ tháo dỡ: Đối với nhà phố hay biệt thự bình thường thì không cần quan tâm đến vấn đề này. Nhưng đối với các căn hộ hay cao ốc văn phòng, rất nhiều tòa nhà có yêu cầu chặt chẽ về tải trọng. Những phần tường xây kết cấu nặng nề đều cần được Ban quản lý duyệt để thông qua, nhằm đảm bảo cho toàn bộ kết cấu chung. Tuy nhiên bạn cũng không cần phải quá lo lắng vì xây tường cho nhà ở cũng không có gì quá tải. Về việc dễ tháo dỡ thì nó cần thiết cho những vách ngăn phòng tạm, hoặc có ích cho các căn hộ có mục đích cho thuê.

4. Vách không cần chịu lực (về kết cấu): Về mặt giải pháp, vẫn có thể gia cố gỗ hay sắt bên trong vách thạch cao để có thể làm tủ treo, kệ treo hay gia cố cứng cho khung cửa ra vào. Tuy nhiên, giá cả lúc đó cũng sẽ tăng. Cân nhắc 3 yếu tố bên trên để chọn giải pháp cho mình phù hợp. Ngoài ra, thị trường vẫn có loại thạch cao chịu lực, nhưng chi phí sẽ cao hơn nhiều, các bạn có thể xem bài viết về loại thạch cao siêu cứng ở đây

Với các chức năng khác như thạch cao cách âm, tiêu âm, chịu ẩm (chống ẩm), chậm cháy,... thạch cao đều có thể tùy vào mong muốn của bạn mà nó sẽ đáp ứng được tới đâu và kèm theo là giá thành cũng đội lên cùng lúc. Những cái tên thương hiệu rất quen thuộc trên thị trường như là Boral, Vĩnh Tường, Gyproc, Knauf, Lê Trần...vv...

B. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá thi công thạch cao

Để nói tới giá, chúng ta vẫn luôn nhớ quy tắc : Khối lượng thi công càng nhiều thì đơn giá càng được giảm. Ngoài ra là sự liên kết giữa thầu phụ với các công ty thiết kế trong mối quan hệ hợp tác lâu dài. Còn thì nếu hạng mục ít, giá thành sẽ đội cao hơn và thông thường thì chủ nhà sẽ phải thỏa thuận với tổ đội để cho ra mức giá ổn cho cả 2 phía.

 Các bạn xem bảng sau để biết được chi phí thi công thạch cao sẽ được tính toán dựa trên yếu tố/ hạng mục nào :

Mình sẽ giải thích rõ hơn một số thuật ngữ để mọi người đều có thể nắm

1. Dựa vào yếu tố thiết kế

- Vách thạch cao cong sẽ tốn nhiều công và nguyên vật liệu hơn. Do đó nó sẽ có chi phí vách thạch cao thẳng bình thường. Tuy nhiên, nói thế vẫn chưa chính xác. Đúng hơn là nó phụ thuộc vào độ phức tạp của thiết kế. Như ví dụ bên dưới, dù là trần thạch cao thẳng nhưng chi phí cũng đắt không kém trần cong, có khi còn hơn.

- Tiêu âm và cách âm có chút khác biệt. Tiêu âm thì muốn cho những âm dội lại trong phòng được tiêu đi, để khiến cho giọng nói trong phòng được rõ ràng và hay hơn. Còn cách âm là làm sao khiến cho bên ngoài không thể nghe được bên trong nói gì. Các bạn có thể tham khảo bài Giải pháp vật liệu cho trần để có khía niệm rõ ràng hơn. Cũng có khi người ta kết hợp cần cả 2 yếu tố

• Thi công tấm tiêu âm thì sử dụng tấm tiêu âm riêng (ảnh dưới) và có giá đắt hơn so với tấm thường có cùng độ dày (ví dụ như 12.7mm) và sử dụng cùng hệ khung gấp đôi;
• Còn thi công vách cách âm thì giá cả được tính toán dựa trên phần khung + (loại) tấm + bông cách âm (kg/m3) + foam. Dựa vào yêu cầu cách âm mong muốn của khách hàng- được tính theo chỉ số STC (Sound Tranmission Class), đơn vị là dB (deciben), nhà thầu sẽ sử dụng loại vật liệu phù hợp. Sau đây là bảng 

- Với vách bên ngoài cần ốp gạch thì cần phải sử dụng tấm thạch cao chịu ẩm (tấm Prima chẳng hạn), ngoài ra cần gia cố khung xương để có thể chịu đựng độ nặng tương tự như vách cần lắp tủ treo, kệ trang trí.... 

2. Các yếu tố về khung xương của vách thạch cao

- Có nhiều khung xương khác nhưng loại khung 63-64 và 74-75 thì thông dụng hơn cả. Cứ khung càng nhỏ thì càng chịu lực ít hơn và giá cũng rẻ hơn. Đây là bảng quy cách khung xương đứng và ngang của Vĩnh Tường, các bạn thử tham khảo:

- Khoảng cách giữa các thanh thường là từ 600mm. Nếu khoảng cách càng lớn thì vách càng yếu nhưng tiết kiệm được vật tư và ngược lại

3. Các thuật ngữ khác

- Vách treo được dùng để gọi những vách thả từ trần xuống một vị trí vách nào khác bên dưới. Ví dụ như bạn lắp kính chỉ cao tới 2.2met, trong khi cao độ trần là 3.4met. Như vậy từ vị trí 2.2 đến 3.4m, nếu sử dụng vách thạch cao (cách âm) chẳng hạn thì đoạn vách thạch cao này gọi là vách treo. 

- Foam là dạng keo bọt nở với đặc tính hóa cứng nhanh của chất polyurethane nên foam PU phun được trên hầu hết các bề mặt: thẳng đứng, trên trần nhà, vách ngăn…. Có nhiều loại cho cách âm, cách nhiệt, chống cháy. Đây là dạng nguyên liệu nhựa tổng hợp dùng để che,phủ kín những khe hở, bịt kín vòng quanh cửa sổ,cửa đi,cửa trượt.Trám kín khe hở,lỗ hổng quanh đường ống,đường dẫn tiện ích,ống dẫn điện.

• Thích hợp với hầu hết các nguyên liệu.
• Chịu được chấn động,giảm tiếng ồn và giữ nhiệt.Khả năng kết dính cao.
• Có thể cắt,phủ cát,thạch cao.Không độc hại môi trường.

- Các thanh U, V, Z đều là các phụ kiện dùng để thi công bắt vách thạch cao, liên kết thạch cao giữa các mép tường, trần, vách...

Cuối cùng là một bảng báo giá tham khảo của thị trường thạch cao trong năm 2020, hy vọng giúp các bạn có cái nh2in đầy đủ nhất trước khi chọn làm thạch cao cho nhà mình:

JS.

Hình ảnh được lấy từ trang Vinhtuong.com và một số trang khác