Hơn một năm trước, thế giới gần như đã mất đi một trong những ví dụ dễ nhận biết nhất về kiến ​​trúc Gothic, khi chóp và một phần lớn mái của Nhà thờ Đức Bà ở Paris bị cháy thành tro. Giờ đây, cuộc tranh luận vẫn tiếp diễn về việc phải làm gì với tòa nhà bị hư hại. Ngọn tháp bị mất có nên được khôi phục về hình thức Gothic ban đầu của nó hay được cập nhật với thứ gì đó phù hợp hơn với kiến ​​trúc ngày nay? Và nó có nghĩa là gì khi trở thành "Gothic"? Nếu một cái gì đó là Gothic thì nó cũng có thể là đương đại? Đối với những câu hỏi như vậy, chúng ta cần một chút nền tảng.

Mặc dù Nhà thờ Đức Bà bắt đầu được xây dựng vào năm 1160, nhưng mãi đến gần một thế kỷ sau, vào năm 1260, nó mới được hoàn thành và phải đến 600 năm sau, vào năm 1860, ngọn tháp nói trên mới được thêm vào, như một phần của chiến dịch cải tạo thành tòa nhà lớn hơn. Trải qua thời gian dài xây dựng, thêm vào và trừ bớt, Notre Dame đã chứng kiến ​​một số lượng đáng kinh ngạc của lịch sử nhân loại. Nó sẽ sống sót sau cuộc khủng hoảng Covid-19, vì nó cũng đã sống sót sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Chiến tranh thế giới thứ nhất, Dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 và đại dịch tàn khốc nhất trong lịch sử nhân loại - Dịch hạch đen vào thế kỷ 14. Những tòa nhà như vậy, là nhân chứng cho nền văn minh của chúng ta qua các dòng thời gian dài, rất quan trọng trong việc cho phép chúng ta hiểu được quá khứ chung của chúng ta, và chính chúng ta. Nhiều lý do hơn nữa chúng ta nên cố gắng hiểu rõ hơn về chúng.

Mặc dù có bản chất là tôn giáo ban đầu, nhưng kiến ​​trúc Gothic, như được minh họa trong thiết kế của Nhà thờ Đức Bà, đã tồn tại phong phú và đầy đủ hơn nhiều trong một thiên niên kỷ qua so với việc chỉ được sử dụng trong các nhà thờ nổi tiếng nhất. Nguồn gốc của nó kéo dài từ thế kỷ thứ 6, nơi một số yếu tố xác định của nó, chẳng hạn như Giàn Chống, có thể được tìm thấy ở dạng sớm nhất của chúng. Tuy nhiên, đến thế kỷ 12, các tòa nhà Gothic mới thực sự bắt đầu nổi lên toàn diện ở các thành phố và làng thời Trung cổ, khi những ý tưởng mới về kỹ thuật, chạm khắc đá và cấu trúc, cùng mong muốn có thêm chiều cao và ánh sáng nội thất đã thúc đẩy sự ra đời của hiện tượng các tòa nhà mà chúng ta công nhận ngày nay.

Đó là trong thời kỳ này, các yếu tố quan trọng nhất của ngôn ngữ Gothic đã được thiết lập, và phong cách bắt đầu được thiết lập bằng những khối đá.

Bất chấp lực hấp dẫn 

Trong số những đặc điểm nổi bật nhất của kiến trúc Gothic là khát vọng bỏ qua trọng lực và vươn tới bầu trời, nếu không muốn nói là Thiên Đường. Kiến trúc Gothic cao, thanh mảnh, kiểu dáng đẹp và thanh lịch. Trong tất cả các ngôn ngữ kiến trúc mà loài người đã từng phát triển, không ngôn ngữ nào gắn liền với chiều cao và sự sang trọng thẳng đứng hơn Gothic.

Để đạt được chiều cao và độ mảnh mai này, một số vấn đề kiến trúc khó khăn cần phải được giải quyết - các giải pháp đã trở thành hình thức Gothic mà chúng ta công nhận ngày nay. Để hỗ trợ cấu trúc, giàn chống được sử dụng để cung cấp cho các cột rất cao hỗ trợ thêm, về cơ bản, kết nối chúng với các cột ở xa hơn để tựa vào. Trụ giàn bất chấp trọng lực để nhảy từ cột này sang cột khác - nhưng nó mang trọng lượng đáng kể, cho phép tòa nhà, một cách nghịch lý, trông nhẹ nhàng, thanh tao và tinh tế hơn.

Việc phát minh ra cột giàn chống cho phép các cột tự trở nên mỏng hơn và cao hơn nhiều so với những gì chúng từng có trong lịch sử kiến trúc. Hiệu ứng "giảm béo" này càng được phóng đại bởi các cột được chạm khắc để trông giống như những bó cột thậm chí còn mỏng hơn, thay vì dường như là một cột lớn hơn, to hơn. (Hãy tưởng tượng 10 ống hút dài được dán lại với nhau so với một ống khăn giấy bìa cứng.) Công thức tạo độ sáng cho kiến trúc này đã tạo ra những không gian rộng lớn có tác động thẩm mỹ đáng kinh ngạc, như được thấy trong một trong những ví dụ tốt nhất về việc thực hiện chúng, trên Royal Sainte-Chapelle, được ủy quyền bởi Louis IX của Pháp và hoàn thành vào năm 1248, và nằm cách Nhà thờ Đức Bà chưa đầy 1000 feet.

Những mảng Pixel đầu tiên trên thế giới

Khi các cột trở nên mỏng hơn và cao hơn, bây giờ ta có các cửa sổ lớn hơn rất nhiều và do đó nhiều ánh sáng hơn đáng kể. Tuy nhiên, điều này đã tạo ra những vấn đề riêng - đầu tiên là làm thế nào để tạo ra những cửa sổ lớn từ những mảnh kính nhỏ hơn có sẵn vào thời điểm đó. Câu trả lời cho điều này là thứ được gọi là cây trắc Gothic, việc bổ sung các cột và cấu trúc nhỏ bên trong chính cửa sổ. Ví dụ nổi tiếng nhất của loại cây trắc này là cửa sổ hoa hồng Gothic, có hình tròn gần giống như bông hoa, ngày nay được trang trí trên mặt tiền của hàng nghìn thánh đường và nhà thờ trên toàn thế giới.

Một trong những ví dụ điển hình nhất về cửa sổ hoa hồng theo phong cách Gothic có thể được tìm thấy ở phía đông của nhà thờ Milan. Tòa nhà hoành tráng, gần 600 năm xây dựng này, được bắt đầu xây dựng vào năm 1386 và không chính thức hoàn thành cho đến năm 1965, phần lớn là do lịch sử đấu tranh chính trị sâu rộng, những thay đổi trong thiết kế, chậm trễ do chiến tranh, không đủ kinh phí và đầu vào không ít hơn 78 kiến ​​trúc sư và kỹ sư trong suốt cuộc đời của nó - bao gồm cả Leonardo da Vinci.

Việc sử dụng kính cửa sổ kiểu Gothic cho phép những mảnh kính nhỏ hơn, quý hơn, được nâng đỡ và bảo vệ, tạo cơ hội mới cho việc sử dụng rộng rãi kính màu. Sự kết hợp của lượng ánh sáng tăng lên đáng kể vào các tòa nhà, kết hợp với sự chú ý cẩn thận đến màu sắc và hình dạng của kính được sử dụng, cho phép những người thợ thủ công kể những câu chuyện thông qua những bức tranh màu ngược sáng - những điểm ảnh đầu tiên trên thế giới. Các hiệu ứng kết quả vừa cung cấp thông tin cho giáo dân, hầu hết họ sẽ không thể đọc nhưng có thể hiểu các hình ảnh, vừa tạo ra màu sắc tuyệt đẹp của kính vạn hoa trong không gian nội thất.

Đồ sộ và phức tạp

Những đổi mới nội thất tinh tế như vậy đòi hỏi một cách mới để bảo vệ chúng khỏi các yếu tố - cụ thể là một mái nhà lớn hơn, chắc chắn hơn. Câu trả lời cho vấn đề này là dạng vòm đá sử dụng vòm nhọn cho phép linh hoạt hơn về chiều rộng và chiều cao so với vòm tròn cổ điển (về mặt hình học, vòm nửa hình tròn luôn cần phải rộng gấp đôi chiều cao, theo định nghĩa). Các hệ thống mái vòm mới này dễ dàng hơn trong khả năng chuyển trọng lượng của mái nhà qua các cột được bó bằng ren xuống mặt đất ở xa bên dưới. Va chạm trong kiến trúc Gothic trở thành một vấn đề đặc biệt phức tạp, vì các yếu tố cấu trúc được uốn cong, đan chéo, đan xen và kết nối thành các hình thức và mô hình ngày càng phức tạp trong nhiều thế kỷ thử nghiệm sôi động.

Mãi mãi được nhớ về

Ngôn ngữ Gothic phát triển mạnh trong cảnh quan kiến ​​trúc châu Âu từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 14, cuối cùng không còn hợp thời và được thay thế bởi các hình thức kiến ​​trúc Cổ điển mới mở ra từ thời Phục hưng. Gothic đã lỗi thời đến mức, vào một thời điểm trong thế kỷ 17, kiến ​​trúc sư Baroque nổi tiếng Francesco Borromini bị đối thủ nổi tiếng không kém Gian Lorenzo Bernini vu khống, người gọi ông là "kiến trúc sư Gothic". Nhưng một thời gian ngắn không còn phong cách không có nghĩa là nó đã hoàn toàn bị lãng quên. Vào giữa thế kỷ 18, các hình thức Cổ điển của thời Phục hưng, được gọi là Chủ nghĩa Tân cổ điển, ngày càng bị từ chối bởi một chủ nghĩa bảo thủ tôn giáo mới, chủ yếu ở Anh, nhằm tìm kiếm sự trở lại quốc gia với những gì họ coi là kiến ​​trúc "Cơ đốc giáo" hơn - và vì vậy, phong trào Gothic Revival ra đời.

Tuy nhiên, không giống như người tiền nhiệm của nó, kiến ​​trúc Gothic Revival không chỉ được sử dụng cho các nhà thờ và thánh đường mà còn được sử dụng cho các tổ chức phi tôn giáo bao gồm trường học, đại học, nhà ở và các tòa nhà cho chính phủ, bao gồm Cung điện Westminster năm 1870, nơi đặt Quốc hội Anh và được xác định. bởi chiếc đồng hồ Gothic độc đáo của nó, Big Ben.

Rất cao và rất mảnh mai, Gothic là một ứng cử viên hiển nhiên để trở thành ngôn ngữ của một loại hình công trình hoàn toàn mới bắt đầu xuất hiện vào đầu thế kỷ 20 ở các thành phố của Mỹ như Chicago và New York với những tòa nhà chọc trời. Trong số những ví dụ điển hình về điều này là Tháp Tribune ở Chicago. Thiết kế tòa nhà này được lựa chọn từ một cuộc thi thiết kế năm 1922 với sự tham gia của mười kiến trúc sư nổi tiếng toàn cầu, mỗi người đề xuất các phong cách khác nhau cho tòa nhà, bao gồm Chủ nghĩa hiện đại, Cổ điển, trang trí Nghệ thuật và Gothic.

Mặc dù, vào thời điểm đó, là một ngôn ngữ kiến trúc đã có hơn một thiên niên kỷ, nhưng công trình kiến trúc Gothic đã được chọn là người chiến thắng và sau đó được xây dựng. Tòa nhà ban đầu là trụ sở của Báo Chicago Tribune, và tiếp tục di sản của nó là đưa tin bằng các văn phòng Cục Chicago của CNN.

Một nét Gothic mới cho thế kỷ 21

Gần đúng một thế kỷ sau khi tháp Tribune được thiết kế bởi kiến trúc sư người New York - Raymond Hood, kiến trúc Gothic tiếp tục được nhìn lại, lần này là bởi một kiến trúc sư New York khác. Khi thiết kế một đề xuất cho một tòa nhà dân cư 102 tầng trên Phố Tây 57 ở Manhattan, văn phòng của chúng tôi đã một lần nữa xem xét các hình thức thẳng đứng, các bó, hình trắc và vòm Gothic, nhưng đã cố gắng phát minh lại các hình thức này để sử dụng cho thế kỷ 21.

Lý do chúng tôi thực hiện nỗ lực có vẻ kỳ quặc này là để cố gắng tìm ra cách chữa trị cho những cấu trúc hộp kính hiện đại nhạt nhẽo và kỳ quặc mà bạn tìm thấy ở gần như tất cả các thành phố trên toàn thế giới. Trong khi các tòa nhà chọc trời được làm chủ yếu bằng vách kính đã trở thành một khía cạnh dễ nhận biết của cuộc sống hàng ngày, liệu chúng có phải là lựa chọn duy nhất cho các tòa nhà mới ở khắp mọi nơi? Chúng ta có thể thu được gì khi nghĩ bên ngoài những chiếc hộp thủy tinh này?

Đây là những câu hỏi mà chúng tôi đã đặt ra trong dự án này, với kết quả là chúng tôi phát triển các cấu trúc thẳng đứng giống cây trắc Gothic trên các mặt tiền, chúng phát triển thành các dạng phức tạp như ban công, đến lượt nó, thay đổi và thay đổi trên phạm vi rộng của tòa nhà cao. Khung cửa sổ được sử dụng không cùng với kính màu, mà với hậu duệ hiện đại của nó, bức tường rèm bằng kính, cho phép cư dân tòa nhà có tầm nhìn không bị cản trở ra Công viên Trung tâm và toàn cảnh rộng rãi của đường chân trời New York.

Kết quả là không có quá nhiều sự phục hưng Gothic như một đám cưới súng ngắn giữa những hộp kính trừu tượng của chủ nghĩa hiện đại và các cấu trúc thẳng đứng phức tạp của Gothic. Một cuộc hôn nhân được thực hiện, nếu không phải ở trên thiên đường, thì ít nhất cũng phải ở trên cao - lên đến 102 tầng.

Những tòa nhà cổ kính đã thay đổi hình dạng qua nhiều thế kỷ

Có vẻ như bằng cách nào đó, báo chí đã đặt biệt danh cho dự án của chúng tôi là "The Khaleesi", theo tên nữ hoàng da trắng nhợt nhạt trong "Game of Thrones", người, theo phong cách Gothic và Trung cổ thích hợp, cưỡi một con rồng và diễu hành các đội quân cầm kiếm để chiến thắng sau chiến thắng. Trong khi tòa nhà được đề xuất của chúng tôi có nhiều khả năng sẽ chứa đầy các chủ ngân hàng đầu tư giàu có và con cái của hoàng tộc hơn là các nữ hoàng và hiệp sĩ mặc giáp, nó là một minh họa về cách thậm chí các nhóm khác nhau như vậy có thể được kết nối qua hàng nghìn năm thời gian và không gian. Có lẽ tất cả các phong cách kiến ​​trúc, bao gồm cả kiến ​​trúc Gothic, nên được coi là những công trình kiến ​​trúc sống động, rung động với cuộc sống liên tục, và sẵn sàng được tái tạo bởi cả các kiến ​​trúc sư ngày nay và những thế hệ mai sau.

Nguồn Mark Foster Gage, CNN