Phòng tranh và xưởng vẽ rộng 60m² này là công trình được cải tạo từ một căn hộ hai phòng ngủ trong một tòa nhà chung cư tại TP. Thủ Đức, TP.HCM. Không gian này được thực hiện theo mong ước của người họa sĩ 84 tuổi sau nhiều năm sống xa xứ nay quay lại quê nhà: “Tôi muốn về ngủ giữa tranh tôi”. Giải pháp thiết kế được xây dựng dựa trên ba ý tưởng chính: trật tự hình học; động và tĩnh; sáng và tối.

Trật tự hình học

Mặt bằng hiện trạng sau khi tháo dỡ tất cả các tường ngăn, trần giả, gạch ốp lát và vật dụng là một hình vuông hoàn hảo với kích thước 7x7m ở trung tâm cùng với ba hình chữ nhật nhỏ nằm ở các góc tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên. Trên cơ sở đó, chúng tôi xác lập một “trật tự hình học” sơ bộ. Khu vực hình vuông lớn được phân chia thành bốn hình vuông nhỏ, ba trong số đó dành cho không gian trưng bày chính, hình vuông còn lại sử dụng làm khu bếp và phòng tắm.

Các đường chéo được bổ sung như những trục ngăn chia trong “trật tự hình học” chung. Ba hình chữ nhật nhỏ được bố trí thành không gian dành cho hoạt động cần thiết khác của chủ nhà, như sáng tác, gặp gỡ, thư giãn, và nghỉ ngơi.

Động và tĩnh

Những phòng tranh điển hình thường được thiết kế như một không gian bất biến với những bức tường cố định được sơn màu trắng để treo tranh. Tuy nhiên, ở dự án nhỏ này, chúng tôi tìm kiếm một giải pháp thiết kế mang nhiều tính thử nghiệm hơn. Sáu vách ngăn xoay quanh trục đứng có chốt khoá được sắp đặt dựa trên “trật tự hình học” thay cho các bức tường cố định thường thấy.

Các khung tranh được treo lên những vách ngăn di động và cả các bức tường bao cố định trong một không gian trưng bày có tính vận động và thay đổi liên tục, thích ứng đồng thời với kiểu trưng bày thông thường cũng như các triển lãm theo chủ đề. Dòng lưu chuyển và sự linh hoạt của không gian giúp tăng cường những trải nghiệm và cảm xúc mới lạ cho khách viếng thăm và cả chính họa sĩ. Trong sự linh hoạt ấy, người họa sĩ cũng dễ dàng di chuyển bộ giá vẽ vòng quanh nhà, từ khu vực xưởng vẽ đến sát ban công hoặc ra ngay giữa gian trưng bày.

Sáng và tối

Giải pháp bố trí và chi tiết vật liệu cũng lấy cảm hứng từ sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối trong hội họa và kiến trúc.

Các khu vực xưởng vẽ, tiếp khách, thư giãn và nghỉ ngơi được bố trí ở các rìa bên ngoài tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào ban ngày trong khi không gian trưng bày bên trong tối hơn và được chiếu sáng bởi hệ đèn ray gắn trần.

Khoảng trống dưới chân và trên đầu các vách xoay giúp đưa ánh sáng tự nhiên gián tiếp vào không gian trung tâm. Những bức vách xoay màu trắng mịn tương phản với sàn gỗ tối màu bên dưới, các bức tường xám xung quanh và cả trần bê tông thô ráp bên trên, để rồi tất cả lại kết hợp hài hòa với nhau như một phông nền lớn, tôn lên cuộc chơi của ánh sáng và bóng tối trong những bức tranh.

Tên dự án: Phòng tranh và Xưởng vẽ Trịnh Cung
Thiết kế và thi công: ROOM+ Design & Build
Website: https://www.roomplus.global
Diện tích: 60m²
Địa điểm: TP. Thủ Đức, TP.HCM, Việt Nam
Năm hoàn thành: 2022
Hình ảnh: Sonmeo Nguyen

Nguồn